7 مورد از اشتباهات والدین که سلامت کودک را به خطر می‌اندازد

هیچ پدر و مادری به طور عمدی به سلامت فرزندش آسیب نمی‌زند؛ اما واقعیت این است که بسیاری از والدین، حتی با نیت خوب، اشتباهاتی مرتکب می‌شوند که می‌تواند سلامت کودک را به خطر بیندازد. از تغذیه نادرست گرفته تا شیوه‌های غلط تربیتی یا بی‌توجهی به خواب و استراحت کودک، گاهی رفتارهایی که به ‌ظاهر بی‌ضرر به نظر می‌رسند، اثرات مخرب بلندمدتی بر رشد جسمی و روحی او دارند. در ادامه این مطلب ما به مهم‌ترین این اشتباهات می‌پردازیم که با آگاهی از آن‌ها بتوانید تصمیمات مثبت‌تری را برای کودکان خود بگیرید.

اشتباهات رایج والدین که سلامت کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهند

در برخی مواقع، والدین به دلیل عدم آگاهی کافی، اقدامات و تصمیماتی را انجام می‌دهند که باعث آسیب رساندن به سلامت کودک می‌شود. در حقیقت بسیاری از آن‌ها نمی‌دانند که این اشتباهات باعث آسیب‌های مختلفی به کودک‌شان می‌شود. اما آشنایی با چنین اشتباهات رایجی می‌تواند جلوی خطرات احتمالی برای کودک‌تان را بگیرد.

تغذیه نامناسب و مصرف زیاد نوشیدنی‌های شیرین

یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها برای والدین، انتخاب تغذیه سالم برای کودک است. وقتی نوشیدنی‌های شیرین صنعتی مانند نوشابه و انواع آب‌میوه در برنامه غذایی کودک قرار گیرند، او در معرض خطر چاقی، مقاومت به انسولین، دیابت نوع ۲ و بیماری‌های قلبی در آینده قرار می‌گیرد. همچنین مصرف قند زیاد باعث پوسیدگی دندان‌ها در سنین پایین می‌شود.

همچنین، گاهی والدین تصور می‌کنند که آب‌میوه طبیعی همیشه گزینه‌ای سالم است؛ اما حقیقت ماجرا آن است که این نوشیدنی‌ها نیز در بسیاری از موارد کاملا رقیق بوده و مقدار فروکتوز در آن‌ها بسیار بالا است. بهتر است کودک به جای نوشیدنی‌های شیرین، آب و شیر کم‌چرب بنوشد و میوه کامل مصرف کند که فیبر و احساس سیری هم به همراه داشته باشد.

استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال

از دیگر اشتباهات رایج والدین که سلامت کودک را تحت تاثیر قرار می‌دهد، استفاده بیش از حد و بدون برنامه از وسایل دیجیتال است. در عصر دیجیتال، صفحات نمایش مانند تبلت، موبایل و تلویزیون بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی کودکان شده‌اند. اما استفاده نامحدود یا بی‌برنامه از این ابزارها می‌تواند سلامت جسمی و روانی کودکان را دچار مشکل کند. تحقیقات نشان داده‌اند که بیش‌ازحد بودن زمان استفاده از این ابزارها، اختلالات خواب، تاخیر در زبان‌آموزی، افزایش خطر چاقی و حتی علائم افسردگی یا اضطراب را به دنبال دارد.

کیفیت و نوع محتوا نیز مورد بسیار مهم دیگری است که والدین باید روی آن نظارت ویژه‌ای داشته باشند.

تاخیر یا خودداری از واکسیناسیون کودکان

واکسیناسیون یکی از ارکان اصلی مراقبت از سلامت کودک است. وقتی والدین به دلیل تردید، اطلاعات غلط یا نگرانی‌های ناشی از شایعات، واکسیناسیون را به تاخیر اندازند یا از آن امتناع کنند، کودک در برابر بیماری‌های قابل‌پیشگیری مانند سرخک، دیفتری، سیاه‌سرفه، کزاز و… آسیب‌پذیر می‌شود. این نه تنها سلامت کودک را به خطر می‌اندازد، بلکه می‌تواند به گسترش بیماری در جامعه نیز منجر شود.

علاوه بر این باید توجه شود که برنامه واکسیناسیون باید طبق تقویم توصیه‌شده به‌موقع انجام شود؛ تاخیر در هر دُز می‌تواند اثربخشی کل واکسیناسیون را کاهش داده و دوره‌های ایمنی کودک را به هم بزند.

عدم توجه به خواب کودک

خواب کافی و مناسب برای رشد کودک حیاتی است. با این حال، انتخاب محیط خواب نامناسب یا عدم توجه به نکات مهم ممکن است خطراتی را به دنبال داشته باشند. مثلا خوابیدن نوزاد به پهلو یا شکم، استفاده از پتوهای ضخیم یا بالش غیراستاندارد، قرار دادن اسباب‌بازی در گهواره، یا خواباندن نوزاد روی مبل یا کاناپه، همگی باعث ایجاد خطر می‌شوند. علاوه بر این، دمای اتاق، نور و صدا نیز باید مناسب باشد که کودک راحت بخوابد و بیدار نشود. محیطی آرام، بدون سروصدا و دمای متعادل به همراه روتین خواب منظم، برنامه‌ای مناسب برای سلامت خواب کودک است.

نصب یا استفاده نادرست از صندلی خودرو و کمربند ایمنی

حرکت در خودرو یکی از موقعیت‌های پرخطر برای سلامت کودک است. متاسفانه بسیاری از والدین یا مراقبین، صندلی را به درستی نصب نمی‌کنند، کمربندها را شل می‌بندند و به نکات ایمنی توجه‌ای ندارند. تحقیقات نشان داده‌اند که درصد زیادی از تصادفات مرگبار کودکان ناشی از نصب اشتباه یا استفاده نادرست از صندلی خودرو است.

دود سیگار، عامل مضر برای سلامت کودک

بسیاری این تصور را دارند که تنها دود مستقیم می‌تواند باعث آسیب رساندن به سلامتی کودک شود. اما باید بدانید که ذرات و ترکیباتی که روی مبلمان، لباس‌ها و سطوح باقی می‌مانند، می‌توانند به‌ طور جدی سلامت تنفسی کودک را تحت تاثیر قرار دهند. برای محافظت از سلامت کودک، ضروری است سیگار کشیدن در فضای بسته خانه یا خودرو ممنوع شود؛ همچنین باید مراقبت شود فرد سیگاری قبل از تماس با کودک لباس و دست‌هایش را بشوید یا تغییر لباس دهد و برنامه‌ای برای ترک سیگار افراد نزدیک به کودک نیز تدوین شود.

تجویز یا مصرف نادرست آنتی‌بیوتیک‌ها

آنتی‌بیوتیک‌ها، داروهای قدرتمندی برای درمان عفونت‌های باکتریایی هستند، اما استفاده نادرست از آن‌ها همچون برای عفونت‌های ویروسی، دُز کم، قطع زودهنگام یا مصرف مکرر بی‌دلیل می‌تواند مقاومت دارویی را تشدید کند. مقاومت آنتی‌بیوتیکی باعث می‌شود در آینده برخی عفونت‌ها دشوارتر درمان شده یا حتی غیرقابل‌درمان شوند. همچنین تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف نابجا آنتی‌بیوتیک می‌تواند تعادل میکروبیوم روده را مختل کند که بر سیستم ایمنی، گوارش و سلامت کلی کودک تاثیر می‌گذارد.

بهتر است والدین برای حفظ سلامت کودک خود تنها با تشخیص پزشک متخصص این دست از داروها را به کودکان خود بدهند.

کلام پایانی

در مسیر پرچالش فرزندداری، اشتباه اجتناب‌ناپذیر است؛ اما آگاهی و یادگیری مداوم می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند و سلامت کودک نیز در گرو همین تصمیمات مهم است. بسیاری از رفتارهایی که به ‌ظاهر بی‌خطر به نظر می‌رسند، در واقع تاثیر عمیقی بر سلامت جسمی و روانی کودک دارند. با تصمیم‌های آگاهانه و صحیح می‌توانیم محیطی امن‌تر و سالم‌تر برای کودکان خود بسازیم و به رشد بهتر آن‌ها کمک کنیم.